Hoạt động sáng kiến, sáng chế - khoa học kỹ thuật luôn được đặt ở vị trí trung tâm trong sự phát triển của Liên doanh Việt-Nga Vietsovpetro nói chung, Xí nghiệp Khai thác các công trình Khí nói riêng. Trên chặng đường 26 năm hình thành và phát triển của XN Khí, Sáng kiến sáng chế - Khoa học kỹ thuật đã trở thành một trong những phong trào quan trọng, mang lại lợi ích thiết thực và đóng góp quan trọng vào việc hoàn thành các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh, chinh phục những cột mốc thành công của đơn vị, có thể kể đến như cột mốc 60 tỷ m3 khí nén và gaslift hay cột mốc 1 tỷ m3 khí nén của Train A.
Đồng chí Nguyễn Anh Phong, Giám đốc XN Khí phát biểu tại Hội nghị KHCN - SKSC- XN Khí
Để duy trì tốt hoạt động này, về công tác tổ chức và điều hành Xí nghiệp khí đã kiện toàn Hội đồng sáng kiến sáng chế và Khoa học công nghệ với thành phần là Lãnh đạo xí nghiệp và các trưởng phòng ban giàn đồng thời sau buổi tổng kết hằng năm, Hội đồng SKSC -KHKT đều phân công nhiệm vụ cụ thể, chỉ tiêu thi đua cho từng thành viên, phòng ban, giàn. Ngoài ra, Các giàn cũng có các Hội đồng cơ sở của đơn vị để thúc đẩy hoạt động. Ngoài Quy chế của Vietsovpetro, để tạo thuận lợi cho hoạt động Hội đồng đã ban hành các Hướng dẫn, qui định, biểu mẫu giúp cho quá trình hình thành, xem xét, phản biện, phê duyệt các ý tưởng được thuận lợi và kịp thời; đan xen các hoạt động trên các đơn vị thành viên cũng có các chế độ động viên, thưởng khuyến khích bằng vật chất, tuy nhỏ nhưng rất kịp thời, đã động viên tinh thần người lao đông tích cực tham gia vào phong trào lao động sáng tạo, phát huy tính năng động, tự tìm tòi để nâng cao hiệu suất lao động, cũng như các biện pháp thực hiện an toàn hơn trong lao động sản xuất. Với cách tổ chức như vậy đã góp phần thúc đẩy phong trào trong CBCNV toàn Xí nghiệp. Công tác hoạt động Khoa học công nghệ và sáng kiến sáng chế được lãnh đạo Xí nghiệp thường xuyên theo dõi, chỉ đạo sát sao, thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, hướng dẫn động viên các phòng ban, giàn, người lao động tham gia. Lãnh đạo xí nghiệp coi sáng tạo, áp dụng dụng công nghệ mới, kỹ thuật mới vào sản xuất là một nguồn lực đặc biệt quan trọng, tạo nên sức mạnh, là động lực mạnh mẽ thúc đẩy sự phát triển và là chiến lược của đơn vị.
Cùng với chính quyền, hưởng ứng phong trào thi đua phát huy sáng kiến-sáng chế Công đoàn có những hỗ trợ hữu hiệu nhằm khuyến khích thúc đẩy phong trào lao động sáng tạo của CBCNV. Việc hỗ trợ của Công đoàn cho các tập thể đơn vị và cá nhân tham gia phong trào sáng kiến-sáng chế tuy không lớn, nhưng có ý nghĩa lớn về mặt tinh thần, đã thiết thực cổ vũ, động viên mọi người tích cực và hăng hái tham gia trong phong trào lao động sáng tạo. Vì vậy, trong suốt 26 năm hoạt động Xí nghiệp khí luôn là đơn vị đứng trong nhóm các đơn vị thành viên của Vietsovpetro có hoạt động sáng kiến tốt. Đặc biệt trong 5 năm gần đây từ năm 2016 đến 2020 Xí nghiệp Khí liên tục đứng hạng nhất về phong trào sáng kiến giữa các đơn vị trong Vietsovpetro. Chỉ tính riêng trong giai đoạn 2015-2019 XN Khí đã có 103 đơn đăng ký sáng kiến tại Vietsovpetro trong đó có 456 lượt người tham gia, tính trung bình hằng năm có 90 lượt người tham gia viết sáng kiến, tỷ lệ số sáng kiến trên số CBCNV là 7.5% hàng năm. Trong giai đoạn này có 42 đơn đăng ký được Vietsovpetro công nhận là sáng kiến, 39 sáng kiến được áp dụng tính được hiệu quả kinh tế là 955.201USD. Đã thực hiện chi trả tiền thù lao, tiền thưởng khuyến khích cho những người đã tham gia nghiên cứu, sáng tạo và áp dụng 48 sáng kiến vào sản xuất với tổng số tiền là 104.909USD. Như vậy, số tiền bình quân chi trả cho mỗi sáng kiến được áp dụng vào sản xuất của Xí nghiệp Khí là 2185USD.
Trong giai đoạn 2015-2020 qua các đơn vị trực tiếp và các phòng ban đều có những sáng kiến hợp lý hóa sản xuất đã tạo thành phong trào thi đua giữa các đơn vị và các lĩnh vực ngành nghề, cụ thể như sau: Giàn Nén khí Trung tâm đứng đầu có 49 đơn đăng ký sáng kiến đạt 49.5%, giàn Nén Rồng có 28 đơn 27%, giàn Nén nhỏ 16 đơn 15.5%, phòng Kỹ thuật sản xuất phòng ban khác 10 đơn 9.7%. Về ngành nghề lĩnh vực cơ khí có nhiều đơn đăng ký nhất 38 đơn đăng ký chiếm 37%, lĩnh vực công nghệ 27 đơn 26.2%, tự động hóa 24 đơn, điện 10 đơn 9.7%, lĩnh vực khác 4 đơn 3.9%.
Trong giờ làm việc trên giàn nén khí Trung tâm
Hoạt động sáng kiến trong giai đoạn 2015-2019:
Trong lĩnh vực khoa học công nghệ , Hội đồng KHCN đã phát huy và nâng cao vai trò là tổ chức định hướng, kiểm tra việc thực hiện công tác phát triển và ứng dụng KHCN, hoàn thiện hệ thống các văn bản, quy trình, tham mưu cho Lãnh đạo đơn vị để đảm bảo cho việc áp dụng KHCN phục vụ sản xuất ngày càng sâu rộng và có hiệu quả, hỗ trợ công tác sáng kiến – sáng chế trên công trình sản xuất, xem xét đưa vào thực tiễn các giải pháp KHCN có tính ứng dụng cao. Từ khi thành lập, hằng năm XN Khí tỏ chức nghiên cứu và áp dụng từ 6 đến 8 đề tài khoa học cấp Xí nghiệp.
Một số giải pháp Sáng kiến sáng chế và Khoa học công nghệ tiêu biểu đã được tập thể lao động Xí nghiệp Khai thác các công trình Khí nghiên cứu và áp dụng vào thực tế:
1- Giải pháp “Tăng tuổi thọ hoạt động của Dry Gas Seal”.
2- Giải pháp “Ứng dụng phương pháp phân tích độ rung vào cân bằng động máy nén cao áp Giàn nén khí Rồng”.
LIỆT KÊ MỘT SỐ GIẢI PHÁP TIÊU BIỂU ĐÃ VÀ ĐANG ÁP DỤNG CÓ Ý NGHĨA ĐỐI VỚI XN KHÍ:
Giai đoạn 1997-2005:
3- Đảm bảo khí nhiên liệu liên tục cho PPD trong trường hợp ngừng CCP và CTP-2: Lấy khí gaslift từ MKC làm nhiên liệu cho PPD
4- Sử dụng dụng cụ định tâm khi lắp ráp các bích nối.
5- Thiết kế và lắp đặt hệ thống hồi khí trung gian (sau cấp I) để đảm bảo tính ổn định cho các tổ máy nén khí cao áp và để tăng hiệu quả sử dụng công suất máy tại CCP: Giải quyết vấn đề surge cấp I các tổ máy nén cao áp.
6- Tự động hoá quá trình điều khiển áp suất đầu vào, đầu ra của CCP và áp suất gaslift : Lắp đường hồi tổng từ đầu ra về đầu vào giàn để giải quyết vấn đề thiếu khí vào giàn.
7- Cải tiến thiết kế, nâng cao hiệu suất làm việc cho hệ thống làm khô khí bằng chất Glycol trên giàn nén khí trung tâm: kết nối 2 cụm GDU để có thể làm việc chéo nhau thay vì chỉ làm việc song song.
8- Nâng cao hiệu quả vận chuyển khí của hệ thống đường ống khí Rạng Đông - Bạch Hổ - Dinh Cô bằng cách thiết kế và lắp đặt đường by-pass tại giàn ống đứng CCP: Đảm bảo các nhà máy phát điện trên bờ vẫn có khí để hoạt động khi CCP dừng bảo dưỡng dài ngày.
9- Lắp tấm chắn gió bảo vệ cho các giàn giải nhiệt hệ thống khí nén (Gas).
Giai đoạn 2006-2010:
10- Gia tăng thu hồi condensate trắng về bờ bằng phương pháp hồi lưu khí nóng sau máy nén cấp nén I CCP vào bình tách đầu vào 1-V-211A/B để tăng nhiệt độ, hạn chế ngưng tụ condensate đen tại bình tách.
11- Thiết kế và gia công đồ gá tháo, lắp cụm chi tiết Dry gas seal của máy nén cao áp CBF-642 và CBF-833.
12- Thiết kế và gia công đồ gá khắc phụ khi kẹt trục quay của cánh dẫn dòng (guide valve) của máy nén trong turbine MAR-100 và CENTAUR-40 tại CCP
13- Thiết kế hệ thống kết nối khí thấp áp vòm bắc và vòm nam tại MSP-4 để nâng cao hiệu quả sử dụng công suất của 2 giàn CCP và MKS.
14- Thiết kế hệ thống đường ống fast track tại mỏ Rồng để đưa nhanh khí từ mỏ Rồng về bờ trong thời gian chờ đưa giàn nén khí DGCP vào hoạt động: Tránh đốt bỏ lượng khí lớn tại mỏ Rồng.
15- Bổ sung tính năng tự động chạy kiểm tra định kỳ vào sơ đồ điều khiển bơm nhớt DC Post Lube Pump của các Tuốc bin khí Centaur 40 máy phát điện Giàn nén khí trung tâm nhằm khẳng định và duy trì khả năng làm việc của bơm, đảm bảo an toàn cho hệ thống Tuốc-bin.
Giai đoạn 2010-2015:
16- Lắp đặt, tạo kết nối tín hiệu giám sát quá trình khởi động của 4 động cơ Waukesha trên hệ thống PLC & SCADA giàn nén khí MKC.
17- Chương trình mô phỏng quá trình khởi động để hiệu chỉnh Guide vane turbin MARS-100 Giàn nén khí trung tâm.
18- Dụng cụ tháo vành chống bán dính (Ring Anti-Polish) lắp trong xi lanh của động cơ Waukesha 12V AT-27GL.
19- Thiết kế chế tạo bộ thử kín Gas Seals máy nén khí cao áp CBF 642&833 trên Giàn nén khí Trung tâm.
20- Xây dựng chương trình báo lỗi chế độ tuần tự đóng mở và chế độ làm việc của các van máy nén cao áp Giàn nén khí trung tâm.
21- Thiết kế và chế tạo dụng cụ chuyên dùng quay trục động cơ Turbine Mars-100.
22- Cải tạo hệ thống thu gom khí đầu vào Booster, thiết kế - lắp đặt hệ thống đường hồi khí từ đầu ra Booster Compressor về đầu vào Booster Compressor & máy nén khí cao áp A/B trên giàn nén khí mỏ Rồng để đảm bảo tính ổn định, tăng hiệu quả sử dụng công suất các máy nén khí mỏ Rồng cũng như mỏ Bạch Hổ và tăng lượng khí về bờ từ bể Cửu Long.
23- Nâng cao chất lượng khí nhiên liệu cho động cơ Wakesha bằng việc hoán cải hệ thống đấu nối, sử dụng cyclone separator và lắp đặt thêm Heat Tracing cho đường ống cung cấp khí nhiên liệu giúp cho các động cơ này hoạt động ổn định hơn.
24- Tăng cao hiệu qủa làm việc, giảm số lần shutdown các động cơ Waukesha trên giàn MKS bằng cách nâng cao độ ổn định làm việc của các thiết bị điện tử điều khiển động cơ TCM, IM, TCA.
25- Xử lý kịp thời các hư hỏng nghiêm trọng trên động cơ như nhiệt độ các xi lanh quá cao gây ra kích nổ, các xi lanh làm việc chập chờn, nhiệt độ nhớt, nước làm mát quá cao gây nên hư hỏng các chi tiết bên trong động cơ Waukesha thế hệ cũ bằng cách hiển thị nhiệt độ 12 xilanh và 2 nhiệt độ nhớt, nhiệt độ nước làm mát của động cơ Waukesha trên local panel của các máy BM-100/200/300/400 trên giàn nén khí MKC.
26- Cải hoán hệ thống quản lý vật tư Xí nghiệp Khí trên phân hệ phần mềm Oracle.
27- Thu thập và truyền dữ liệu % Mole thành phần khí CO2 từ máy phân tích khí Gas Chromatograph trên giàn NKTT về bờ, chủ động trong việc điều tiết lưu lượng khí TBG-ĐH với lưu lượng cao nhất.
Hoạt động Khoa học công nghệ và Sáng kiến sáng chế của Xí nghiệp khí vẫn duy trì đều đặn, năm sau tốt hơn năm trước, đã mang lại lợi ích kinh tế lớn cũng như những lợi ích xã hội thiết thực khi áp dụng vào sản xuất như tối ưu hóa và tiết kiệm chi phí hoạt động trong khi năng suất lao động được nâng cao, từ đó tăng phúc lợi cho người lao động; đóng góp thiết thực cho cộng đồng thông qua tăng cường trách nhiệm xã hội cũng như công tác gìn giữ, bảo vệ môi trường... Hoạt động sáng kiến-sáng chế của Xí nghiệp Khí thực sự đã trở thành phong trào rộng rãi và sôi động, đã lôi cuốn một bộ phận không nhỏ những người lao động năng động trong suy nghĩ và hành động để làm việc, thực hiện nhiệm vụ đựơc giao một cách sáng tạo, đã có sự phối hợp giữa chính quyền và các tổ chức đoàn thể các cấp nhằm đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả của hoạt động. Sự phối hợp này nhằm góp một phần quan trọng vào việc hoàn thành nhiệm vụ chính trị của Xí nghiệp Khí.
Trong những năm tới Phương hướng công tác Khoa học công nghệ và sáng kiến sáng chế tập trung giải quyết các vấn đề phát sinh nhằm đảm bảo thực hiện nhiệm vụ thu gom, cung cấp khí về bờ và khí gaslift một cách an toàn và liện tục. Cụ thể như nâng cao hiệu quả vận hành ổn định của 3 giàn nén khí, thực hiện phân tích quá trình công nghệ liên tục để tối ưu hóa vận hành; nâng cao hệ số làm việc của các thiết bị máy móc (máy động lực, máy nén khí, máy bơm, v.v…), tiết kiệm vật tư, hoá chất, khí nhiên liệu; thực hiện các chương trình phần mềm tập trung về quản lý thiết bị, quản lý bảo dưỡng sửa chữa, quản lý vật tư để nhằm đạt mục tiêu trên; phân tích và thực hiện các giải pháp hạn chế tác động của các tác nhân ăn mòn đến quá trình công nghệ, nhất là CO2, H2S; nghiên cứu các ảnh hưởng công nghệ (sự thay đổi thành phần khí, tình trạng nhiễm bẩn, tạp chất trong khí, hệ thống công nghệ thu gom khí nội mỏ…) và đề xuất các ý tưởng, giải pháp phù hợp; tham gia cùng với Vietsovpetro nghiên cứu các giải pháp làm khô khí gaslift; nâng cao hiệu quả hệ thống cơ cấu tổ chức quản lý sản xuất và nhân lực của Xí nghiệp Khí, đảm bảo hợp lý và hiệu quả.
Bài viết và hình ảnh: Hội đồng KHCN –SKSC XN Khí