(PetroTimes) - Liên doanh Vietsovpetro là biểu tượng của tình hữu nghị, mối quan hệ truyền thống mang tính chiến lược của hai Chính phủ Việt Nam - Liên bang Nga; là đầu tàu, hợp tác đôi bên cùng có lợi trong lĩnh vực năng lượng, một trong những trụ cột vững chãi của mối quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam - Liên bang Nga.
Ngày 30/1/1950, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết (Liên Xô) chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao.
Năm 1959, trong chuyến thăm chính thức Liên Xô, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã tới khu công nghiệp dầu khí Bacu (Azerbaijan). Tại đây, Bác đề nghị: “Sau khi Việt Nam kháng chiến thắng lợi, Liên Xô nói chung và Azerbaijan nói riêng phải giúp đỡ Việt Nam khai thác và chế biến dầu khí, xây dựng được những khu công nghiệp dầu khí mạnh...”.
Kể từ ngày Bác Hồ thăm Azerbaijan năm 1959 và đặt nền móng cho sự ra đời ngành Dầu khí Việt Nam, quan hệ hợp tác trong lĩnh vực dầu khí giữa Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) và các đối tác Liên Xô - Liên bang Nga ngày nay, ngày càng có hiệu quả và thật sự đi vào chiều sâu.
Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm khu dầu khí Bacu, năm 1959. (Ảnh tư liệu)
Cuối những năm 1970, đầu những năm 1980, tình hình trong nước hết sức khó khăn, nền kinh tế mất cân đối nghiêm trọng. Bên cạnh đó, chiến tranh bảo vệ Tổ quốc ở biên giới Tây Nam và xung đột biên giới phía Bắc cũng gây tác động xấu đến tình hình đất nước. Trong điều kiện ngành Dầu khí nước ta không chỉ thiếu công nghệ, kỹ thuật mà còn thiếu cả vốn, nhân lực có trình độ cao về khoa học kỹ thuật và khả năng quản lý, thì vấn đề hợp tác với bên ngoài để tranh thủ các yếu tố trên là tất yếu.
Ngày 1/12/1979, Bộ Chính trị quyết định phương hướng hợp tác với Liên Xô về dầu khí. Ngày 17/12/1979, Việt Nam chính thức đề nghị Liên Xô giúp xây dựng ngành công nghiệp Dầu khí Việt Nam và hợp tác khai thác dầu khí tại thềm lục địa phía Nam Việt Nam. Đây có thể coi là một quyết định có tính lịch sử, mở ra một thời kỳ mới cho ngành Dầu khí nước ta. Chúng ta đã chọn đúng đối tác, đầu tư đúng hướng và có bước đi ban đầu thích hợp để ngành Dầu khí phát triển mạnh từ những năm 1990 đến nay.
Ngày 3/7/1980, Hiệp định giữa Việt Nam và Liên Xô về việc hợp tác tiến hành thăm dò địa chất và khai thác dầu, khí ở thềm lục địa phía Nam Việt Nam đã được ký tại Moskva. Đến ngày 19/6/1981, Hiệp định Liên Chính phủ Việt Nam và Liên Xô về việc thành lập Xí nghiệp Liên doanh dầu khí Việt - Xô được ký kết. Đây là bước ngoặt cho sự nghiệp phát triển ngành Dầu khí Việt Nam. Thành lập Xí nghiệp Liên doanh Vietsovpetro là quyết định hoàn toàn đúng đắn, phù hợp với tình thế và có tầm nhìn chiến lược, góp phần quyết định sự phát triển ngành Dầu khí nước ta.
Phó Thủ tướng Chính phủ Việt Nam Trần Quỳnh và Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Liên Xô K.F. Katusev ký Hiệp định thành lập Xí nghiệp Liên doanh Việt - Xô, ngày 19/6/1981. (Ảnh tư liệu)
Ngày 19/11/1981, Vietsovpetro chính thức đi vào hoạt động và bắt tay vào công tác nghiên cứu tài liệu địa chất - địa vật lý, xây dựng chiến lược và chương trình tìm kiếm, thăm dò dầu khí ở thềm lục địa phía Nam Việt Nam. Trải qua 43 năm thực hiện các Hiệp định Liên Chính phủ Việt - Xô, sau này là Việt Nam - Liên bang Nga và các Nghị định liên quan, Liên doanh Vietsovpetro giữa Petrovietnam và Zarubezhneft đã không ngừng nâng cao năng lực, sáng tạo đổi mới, thích ứng linh hoạt, áp dụng các công nghệ tiên tiến để tối ưu hóa trong việc tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí. Vietsovpetro đã khoan hơn 600 giếng khoan thăm dò và khai thác dầu khí với tổng chiều dài hơn 2.500 km, xây dựng trên 60 công trình biển và lắp đặt trên 800 km đường ống ngầm nội mỏ, liên mỏ... Từ 1 triệu tấn dầu được khai thác, Vietsovpetro đã từng bước ghi những dấu mốc 10 triệu tấn, 100 triệu tấn, 200 triệu tấn và năm 2024 là 250 triệu tấn.
Ngày 21/6 tới đây, Vietsovpetro sẽ tổ chức chào đón sự kiện khai thác tấn dầu thứ 250 triệu trong lịch sử hoạt động của mình. Sự kiện này là minh chứng cho mối quan hệ hợp tác thành công giữa hai nước Việt Nam - Liên bang Nga, cũng như ghi nhận sự nỗ lực to lớn và rất đáng tự hào của tập thể lao động quốc tế Vietsovpetro trong việc đảm bảo khai thác mỏ an toàn và hiệu quả kể từ khi tấn dầu đầu tiên được khai thác tại mỏ Bạch Hổ (ngày 26/6/1986). Đến nay, doanh thu từ hoạt động dầu khí của Vietsovpetro đã đạt hơn 88 tỷ USD, trong đó nộp ngân sách Nhà nước và lợi nhuận phía Việt Nam trên 58 tỷ USD.
Tổng Giám đốc Vietsovpetro Vũ Mai Khanh cho biết, thành quả này là kết quả từ những quyết định sáng suốt của Đảng và Nhà nước trong việc hợp tác với Liên Xô để thăm dò và khai thác dầu khí, là kết quả của tình hữu nghị Việt Nam - Liên Xô mà các bạn Liên Xô cho là mệnh lệnh từ trái tim, là tình đoàn kết - hữu nghị trong tập thể lao động quốc tế Vietsovpetro trong 43 năm xây dựng và phát triển.
Năm 2024 cũng là năm kỷ niệm 65 năm ngành Dầu khí thực hiện ý nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh (23/7/1959 - 23/7/2024), thành tựu 250 triệu tấn dầu càng có ý nghĩa đặc biệt hơn trong hành trình Vietsovpetro nói riêng, ngành Dầu khí nói chung nỗ lực lao động và cống hiến để xứng đáng với mong ước và kỳ vọng của Bác.
Người lao động Việt - Nga tại Liên doanh Vietsovpetro gắn bó trong đời sống và lao động sản xuất
Thông qua hoạt động của mình, Vietsovpetro đã đào tạo và xây dựng được đội ngũ lao động dầu khí chất lượng cao cho nền công nghiệp dầu khí Việt Nam. Từ chỗ ban đầu, hầu hết các khâu đều do các chuyên gia Liên Xô, Liên bang Nga đảm nhiệm, đến nay, người Việt Nam trong Liên doanh đã làm chủ được toàn bộ quá trình tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí. Cùng với tiến trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, đến nay Việt Nam đã có được đội ngũ lao động dầu khí lành nghề với hàng chục nghìn người.
Thành công của Vietsovpetro trong 43 năm qua không chỉ có ý nghĩa to lớn về kinh tế, tạo ra nền tảng xây dựng và phát triển nền công nghiệp dầu khí Việt Nam, mà còn có đóng góp xứng đáng vào công tác an ninh quốc phòng, tham gia các hoạt động để khẳng định và bảo vệ quyền chủ quyền quốc gia trên thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Vietsovpetro còn là tổ chức kinh tế có trách nhiệm cao trong các hoạt động an sinh xã hội, vì cộng đồng và tích cực tham gia các hoạt động nhằm củng cố, vun đắp tình hữu nghị truyền thống, quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Nhà nước và nhân dân 2 nước Việt Nam - Liên bang Nga.
Có thể khẳng định, thành công của Vietsovpetro và ngành Dầu khí Việt Nam nói chung là minh chứng cho tầm nhìn sáng suốt của Bác Hồ, kết quả của sự quan tâm, chăm lo, tạo điều kiện của Đảng, Nhà nước Việt Nam cùng với những giúp đỡ chí tình, chí nghĩa của Chính phủ và nhân dân Liên Xô/Liên bang Nga. Vietsovpetro là biểu tượng cao đẹp của tình hữu nghị, hợp tác thủy chung, hiệu quả giữa hai nước Việt Nam và Liên bang Nga mà những người lao động dầu khí cùng có trách nhiệm giữ gìn và phát triển./.
Tr.L