Nhớ lại từ những năm trước 2014 thì rất nhiều trường hợp máy shutdown liên quan đến động cơ không tìm được nguyên nhân, có năm lên đến vài trăm lần sự cố. Dẫn đến mỗi lần shutdown phải thay thế các thiết bị liên quan như Module đánh lửa, TCM, Actuator.., trong khi đó những thiết bị như TCM, Module đánh lửa thì rất đắt tiền. Vậy làm sao để kiểm soát các thiết bị tự động hóa, thay thế chúng kịp thời trước khi chúng bị hỏng hóc làm ảnh hưởng đến tổ máy nén, duy trì gas lift cho kế hoạch khai thác dầu và đưa khí về bờ?
Cần phải làm gì đó để giải quyết vấn đề này ?
Các kỹ sư Điện-TĐH đã trăn trở, tìm hiểu quyết định đưa ra sáng kiến đưa tín hiệu nguồn cấp 24V cho Module đánh lửa và tín hiệu xuất điện cho các bugi lên màn hình SCADA để theo rõi và in xuất ra Alarm report. Cùng với việc đọc các lệnh trong PLC cho bộ đánh lửa là nếu nếu máy dừng từ công nghệ thì nguồn cấp vẫn duy trì 15s để đốt cháy hết nhiên liệu còn dư trong buồng đốt. Dựa vào đó mà nhóm kết luận chính xác là Module có hoạt động tốt hay không? Bắt được lỗi chợp chờn mất nguồn cấp 24V do đường dây. Nhờ đó giúp cho việc chuẩn đoán lỗi được chính xác mà không phải thay thế Module mới, giúp các bộ phận đi tìm các nguyên nhân khác nhanh hơn.
Hình 01: Ảnh hiển thị Module đánh lửa “ WAUKESHA IM “ trên SCADA
Tuy vậy, không dừng ở đó, để có tính thuyết phục hơn là khẳng định được các thiết bị hoạt động tốt. Nhóm TĐH đã sáng chế ra bộ “TIMING DISK SKID” test IM và pickup sensor mà trước đây không có cách để kiểm tra do anh Phạm Đức Hiệp trưởng nhóm sáng kiến cùng với kỹ sư Nguyễn Viết Ngọc, Tạ Văn Quỳnh.
Cấu tạo bộ đánh lửa gồm : 01 Ignition Module, 02 sensor Pickup, 02 đĩa có gắn nam châm được lắp ở bánh đà và trục cam động cơ và một số vật tư điện-kip có sẵn trên giàn.
Nguyên lý hoạt động bộ đánh lửa IM: Khi được cấp nguồn 24V cho IM module, bộ đánh lửa sẽ nhận tín hiệu thu về từ 2 pickup để so sánh và xuất ra dòng điện đánh lửa cho các bugi.
Hình 02: Tổng quan Module đánh lửa “ WAUKESHA IM”
Hình 03: Vị trí lắp sensor pickup ở bánh đà và trục cam
Từ sơ đồ và nguyên lý làm việc của bộ đánh lửa nhóm kỹ sư đã thiết kế ra bộ test IM Module và Pickup sensor.
Hình 04: Bộ mô phỏng test IM Module và Pickup
Khi cấp nguồn 24V bộ IM có các đèn báo trạng thái như sau:
· Power led: OFF: Kiểm tra lại nguồn 24VDC
· Pickup led: ON: Kiểm tra cable, sensor, góc đánh lửa, tốc độ đề
· Application: ON: Kiểm tra selector switch, pickup gap, kiểm tra nam châm
· Khi CEC ignition module hoạt động ở chế độ bình thường thì chỉ có “power led” sáng và hai đèn led còn lại OFF.
- Ở hình 04 khi bánh đà chưa quay, tín hiệu pickup gửi về là 0, bộ đánh lửa không xuất ra điện áp (nhìn vào đồng hồ Fluk”.
Hình 05: Bộ mô phỏng test IM Module và Pickup giả lập quay bánh đà
Hình 05 thể hiện khi bánh đà quay sensor cảm nhận sự thay đổi của các nam châm gửi tín hiệu về bộ IM module để xuất điện (hiển thị từ đồng hồ Fluk) cho các bugi đánh lửa.
Như vậy từ việc thiết kế giả lập tấm đĩa quay, và một vài phần cứng nhóm đã kiểm tra được độ tin cậy của thiết bị giúp hệ thống hoạt động ổn định an toàn. Đại diện phòng CK-NL XNK đã ra giàn để khảo sát, tìm hiểu hệ thống và nguyên nhân máy dừng do động cơ đã đánh giá rất cao sáng kiến đưa tín hiệu của IM module lên SCADA để giám sát, giả lập bộ “TIMING DISK SKID” để test bộ IM và Pickup sensor.
Bước đột phá kỹ thuật đầu tiên để chuẩn bị cho việc vận hành vào bảo dưỡng tốt tổ máy số 7 trên GNN
Cùng với việc thay mới cáp instruments GNN, đây là sáng kiến đã góp phần không nhỏ cho giàn giảm thiểu số lần shutdown từ năm 2014 đến nay đã giảm từ 194 lần xuống còn 44 lần, và gần đây nhất năm trong năm 2018 chỉ còn 27 lần sự cố cho cả 4 tổ máy trong năm. Góp phần tích kiệm vật tư, giảm thiểu rủi ro, giúp máy chạy ổn định giúp cho giàn đạt được những mốc sản lượng cao tăng doanh thu cho XN Khí. Qua đó phòng CK-NL đề nghị nhóm tác giả viết sáng kiến về bộ “TIMING DISK SKID” để áp dụng rộng rãi cho các giàn CCP và DGCP kiểm tra pickup sensor . Trong vài tháng nữa đây, GNN sẽ được chào đón tổ máy số 7, tổ máy đàn em so với các tổ máy “waukesha” nhưng rất hiện đại và rất khỏe (có thể nén đến 1.7 triệu m3/ngày-theo thông tin từ BDA), sáng kiến này là bước chuẩn bị để dùng cho việc kiểm tra các NPT Sensor Speed, NGP sensor speed, Backup-Over Speed của tổ máy mới. Vì hiện nay XNK cũng như VSP chưa có công cụ để kiểm tra các sensor đo tốc độ này cho các máy Solar Turbine và tổ máy mới, nếu mua từ nhà sản xuất sẽ tốn rất nhiều chi phí (lên đến 50.000 USD), sáng kiến này đúng là bước chuẩn bị đầu tiên cho công tác vận hành và bảo dưỡng sửa chữa tổ máy 7.
Ý nghĩa của việc chế tạo TIMING DISK SKID
Việc chế tạo “TIMING DISK SKID” bước đầu thể hiện tinh thần dám nghĩ, dám làm của bộ phận Điện TĐH GNN. Qua đây đánh giá được tinh thần sáng tạo, vượt qua khó khăn, luôn tìm hiểu update công nghệ mới vào sản xuất của anh em nhóm TĐH trên giàn MKC để tối ưu hóa hệ thống điều khiển. Đây cũng là tinh thần chung của giàn MKC luôn nỗ lực tìm tòi các giải pháp kỹ thuật để hoàn thiện và vận hành giàn ổn định, an toàn góp phần thành tích lao động sản xuất và phong chào sáng kiến sáng chế chung của XN Khí, cũng là bước chuẩn bị đầu tiên cho việc commisisoning, vận hành bảo dưỡng an toàn tổ máy mới.
Bài viết & hình ảnh: T. V Quỳnh - Kỹ sư GNN