30 năm không chỉ đánh dấu chặng đường hình thành và phát triển của Xí nghiệp Khai thác các Công trình Khí, mà còn là khoảng thời gian lưu giữ những ký ức hào hùng của bao thế hệ CBCNV. Những ký ức ấy không đơn thuần là câu chuyện về một thời kỳ gian khó, mà còn là bản hòa ca của nhiệt huyết, đam mê tuổi trẻ và tinh thần bền bỉ cống hiến. Từ sức trẻ thuở ban đầu đến bản lĩnh vững vàng hôm nay, các thế hệ nối tiếp nhau giữ gìn và phát huy giá trị, để cùng viết tiếp câu chuyện về dòng khí – câu chuyện của trí tuệ, nhiệt huyết và tinh thần đoàn kết, sẻ chia.
Những bước đi đầu tiên
Ngược dòng thời gian nhìn lại, ngày 15/8/1995, Xí nghiệp Khai thác các công trình Khí (XN Khí) chính thức được thành lập theo Quyết định số 497 của Tổng giám đốc Vietsovpetro với nhiệm vụ chính là thu gom, nén và cung cấp khí cho toàn bộ hệ thống dầu bằng phương pháp gaslift cho mỏ Bạch Hổ và Rồng, làm gia tăng sản lượng khai thác dầu của Vietsovpetro; Thu gom, xử lý nén và đưa khí đồng hành từ các mỏ thuộc bồn trũng Cửu Long và một số mỏ khác thuộc thềm lục địa phía Nam Việt Nam vào bờ phục vụ cho cụm Công nghiệp sử dụng khí đốt Bà Rịa – Phú Mỹ tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu (nay thuộc các phường Bà Rịa, Phước Hòa, Phú Mỹ… TP. Hồ Chí Minh).
Nhân lực ban đầu của XN Khí chỉ vài chục người, đảm nhận những vị trí chủ chốt. Cuối năm 1995 – đầu 1996, để chuẩn bị cho các giàn nén khí chính thức đi vào vận hành, công tác tuyển dụng và đào tạo nhân lực trở thành nhiệm vụ cấp bách. Trong bối cảnh ngành công nghệ khí vẫn còn hoàn toàn mới mẻ tại Việt Nam, Vietsovpetro đã cử cán bộ sang Cộng hòa Liên bang Nga, Azerbaijan, Ukraine để tìm kiếm nhân sự. Trong nước, Trưởng phòng Cán bộ Vietsovpetro và đích thân Giám đốc XN Khí trực tiếp đến Đại học Bách khoa Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh dự các buổi lễ bảo vệ tốt nghiệp nhằm tuyển chọn những sinh viên xuất sắc nhất. Nguồn nhân lực còn lại là những kỹ sư, công nhân lành nghề, giàu kinh nghiệm được điều động trong nội bộ Vietsovpetro, như từ Xí nghiệp Khai thác dầu khí và Xí nghiệp Cơ điện...
Lúc bấy giờ, hệ thống thiết bị công nghệ khí còn rất mới đối với Việt Nam nên công tác đào tạo, tập huấn (training) nhân viên vận hành được đặc biệt chú trọng. Hàng loạt các khóa đào tạo ở các nước có nền công nghiệp khí phát triển như Nga, Mỹ, Ấn Độ, Ý… dành cho cán bộ kỹ sư được tổ chức liên tục từ cuối năm 1996. Cùng thời kỳ đó, Giàn nén khí Nhỏđược xây lắp (hook-up) tại mỏ Bạch Hổ và khối thượng tầng Giàn nén khí Trung tâm đang được thiết kế tại Koje, Hàn Quốc để chuyển về Việt Nam.

Khối thượng tầng Giàn nén khí Trung tâm tại cảng Koje Hàn Quốc năm 1996

Hình ảnh đoàn công tác tại Mỹ tháng 11 năm 1996

Lắp Block nhà ở cho Giàn nén khí Trung tâm năm 1996
Trải qua những ngày đầu đầy thử thách, từ một tập thể non trẻ, XN Khí đã ngày một trưởng thành, với trí tuệ, khát vọng và nhiệt huyết tuổi trẻ, viết nên những dấu ấn mới giữa biển trời Tổ quốc.
Khát vọng và nhiệt huyết của tuổi trẻ
Tuổi trẻ XN Khí luôn gắn liền với tinh thần dấn thân. Những năm 1997 – 1999 đầy thử thách, khi thiết bị mới, công nghệ mới, con người mới khiến sự cố dừng máy xảy ra thường xuyên. Có những bữa cơm ca chưa kịp ăn vì tín hiệu sự cố: tập thể CBCNV lại vội vã chạy sang giàn, làm việc đến khuya, chỉ chống đói bằng mì tôm giữa tiếng máy ầmvang.
Dù gian khó, ngọn lửa đam mê và khát vọng làm chủ công nghệ chưa bao giờ tắt. Các anh em sẵn sàng thức trắng đêm khắc phục sự cố, ăn vội bữa cơm ca hay đón những cái tết xa nhà để hoàn thành công việc được giao. Tinh thần ấy còn lan tỏa mạnh mẽ trong các phong trào thi đua, hoạt động văn hóa – thể thao, công tác Đoàn và các phong trào thiện nguyện vì cộng đồng.

XN Khí tổ chức thăm hỏi và tặng quà tại Trại thương binh nặng Long Hải tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (nay thuộc xã Long Hải, TP. Hồ Chí Minh)
Với nhiệt huyết và ngọn lửa đam mê với nghề, từ lý thuyết đến thực tiễn vận hành sản xuất, nhiều sáng kiến, cải tiến kỹ thuật đã ra đời, giúp tối ưu hiệu suất, nâng cao an toàn và hiệu quả. Chỉ sau 10 năm, XN Khí đã trở thành cái 'nôi' đào tạo những kỹ sư, chuyên gia công nghệ xử lý và nén khí đầu tiên của Việt Nam. Nhiều người sau đó đảm nhận những vị trí quan trọng tại các công ty dầu khí lớn trong và ngoài nước, mang theo tri thức và kinh nghiệm được hun đúc từ XN Khí để tiếp tục đóng góp cho ngành công nghiệp khí nói riêng và ngành dầu khí Việt Nam nói chung.

Hình ảnh CBCNV XN Khí tham gia đào tạo tại Mỹ năm 1997
Dấu ấn của tinh thần đoàn kết – Viết tiếp câu chuyện thành công
Song hành cùng sự phát triển của ngành công nghiệp khí, XN Khí đã tham gia và đảm nhận nhiều dự án trọng điểm:
- Năm 2006 – 2008: tham gia công đoạn kết nối, chạy thử đưa khí vào bờ của “Dự án Khí – Điện – Đạm Cà Mau”.

First Gas trên công trình Khí – Điện – Đạm Cà Mau
- Năm 2009: tham gia dự án “Thiết kế cải hoán tàu FPSO cho mỏ Tê Giác Trắng” của Công ty Hoàn Long – Hoàn Vũ.
- Năm 2010: tham gia thiết kế, trực tiếp được ủy quyền làm Trưởng Dự án và được giao vận hành hệ thống thu gom khí mỏ Rồng, Nam Rồng – Đồi Mồi và Giàn nén khí mỏ Rồng.

Lắp đặt tổ máy nén khí số 6 (Train F) trên Giàn nén khí Trung tâm năm 2015
- Năm 2014 - 2015: được giao phụ trách thực hiện Dự án lắp đặt tổ máy nén khí số 6 (Train F) trên Giàn nén khí Trung tâm.
Thành công của XN Khí không chỉ đến từ tư duy đổi mới và khát vọng làm chủ công nghệ, mà hơn hết là từ sự gắn kết của con người – giữa kỹ sư và công nhân, giữa người Việt và chuyên gia nước ngoài, giữa các thế hệ đi trước và lớp kế cận. Chính tinh thần đoàn kết ấy đã giúp tập thể XN Khí vượt qua những khó khăn, thử thách để đạt được những cột mốc đáng tự hào:
- 28/02/1997: Giàn nén khí Nhỏ đón dòng khí đầu tiên
- 31/07/1997: Giàn nén khí Trung tâm đón dòng khí đầu tiên
- 20/11/1999: Tiếp nhận vận hành Giàn nén khí Trung tâm
- 25/03/2006: Đạt sản lượng 20 tỷ m3 khí
- 29/11/2010: Giàn nén khí mỏ Rồng đón dòng khí đầu tiên
- 25/10/2011: Đạt sản lượng 30 tỷ m3 khí
- 25/7/2015: Tổ hợp máy nén khí cao áp thứ 6 (Train F) trên Giàn nén khí Trung tâm chính thức được đưa vào vận hành,
- 01/10/2017: Đạt sản lượng 50 tỷ m3 khí
- 18/12/2019: Tổ máy Train A trên Giàn nén Nhỏ đón dòng khí đầu tiên
- 23/05/2020: Đạt sản lượng 60 tỷ m3 khí
- Ngày 22/01/2023: Đạt sản lượng 70 tỷ m3 khí
- 01/11/2025: Dự kiến đạt sản lượng 80 tỷ m3 khí
Hôm nay, đứng trước chặng đường mới, thế hệ CBCNV XN Khí vẫn giữ trọn khát vọng và nhiệt huyết như thuở ban đầu. Các thế hệ nối tiếp nhau gìn giữ và phát huy giá trị, để cùng viết tiếp câu chuyện về dòng khí – câu chuyện của trí tuệ, nhiệt huyết và tinh thần đoàn kết, sẻ chia.
Bài viết: Nhóm truyền thông XN Khí
Hình ảnh: Nguyễn Văn Cừ - Nguyễn Trường Sơn